Wie kent ze niet, de verhalen van een paar jaar geleden over ouderen die in het verpleeghuis werden geconfronteerd met pyjamadagen of zogenaamde plascontracten. Hoe kon dat zo ineens? Hadden we met zijn allen onder een steen gelegen of simpelweg de andere kant op gekeken? Zo wilden we ouderen toch niet hun laatste levensfase laten doorbrengen… Ook door een aantal bekende Nederlanders kregen de verhalen een gezicht. En bleken er grote verschillen in de sector te bestaan waardoor het een kwestie van geluk was hoe de kwaliteit van jouw zorg er op je oude dag uitzag. Want waar het ene verpleeghuis niet genoeg zorgverleners had, om de zorgtaken goed uit te voeren, waren er ook verpleeghuizen die wel in staat bleken om persoonsgerichte zorg van goede kwaliteit te leveren. Hoe kon dat? En hoe wordt er sindsdien gewerkt aan verpleeghuiszorg die op álle locaties van goede kwaliteit is?

Goede voorbeelden vormden de basis voor het vaststellen van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg, waarin is aangegeven wat bewoners en hun familie mogen verwachten. Dit kwaliteitskader heeft een rol gespeeld in het structureel vrijmaken van extra geld in het regeerakkoord, om de omslag te kunnen maken. Het kwaliteitskader bestaat uit acht thema’s. Vier van de acht thema’s gaan over de inhoud: Persoonsgerichte zorg- en ondersteuning, Wonen en welzijn, Veiligheid en leren en Verbeteren van kwaliteit. De andere vier gaan over randvoorwaarden: Leiderschap, governance en management, Personeelssamenstelling, Gebruik van hulpbronnen en Gebruik van informatie.

“De verpleeghuiszorg kan en moet merkbaar, meetbaar en voelbaar beter in elk verpleeghuis en op elke locatie. Liefdevolle zorg, meer tijd en aandacht voor onze ouderen. Daar gaat het om.” Dat zei minister Hugo de Jonge in april 2018 toen hij het programma Thuis in het Verpleeghuis aankondigde. Waardigheid en Trots op Locatie, sinds januari 2019 een onderdeel van dit programma, zorgt er voor dat verpleeghuizen passende ondersteuning kunnen krijgen bij het realiseren van verbetering. Bijvoorbeeld door een coach die een team helpt de onderlinge samenwerking te versterken.

Inmiddels hebben de eerste locaties deelgenomen aan dit programma. Vanuit Changekitchen help ik mee bij het vaststellen van de ondersteuningsvraag zodat een verpleeghuis in het werk ‘terug kan naar de bedoeling’. Want daar gaat het om; niet de systemen of de financiën, maar de mens weer centraal stellen. Samen met de zorggebruikers, zorgmedewerkers en management/bestuur aan tafel zitten en op zoek gaan naar wat er onder de ijsberg zit. Met elkaar een goed gesprek voeren bij organisaties met een bepaalde ‘scheefgroei in zorgvisie’, die zowel de zorggebruikers als de medewerkers niet ten goede is gekomen. Waardigheid en Trots op Locatie kan dan het vliegwiel zijn om, op maat, de zorg te verbeteren.

Bij het vaststellen van de gewenste ondersteuning, gebruiken we een scan. Deze bestaat onder meer uit een vragenlijst voor medewerkers van de locatie en andere betrokkenen, aangevuld met een analyse van het kwaliteitsplan en het kwaliteitsverslag. In een gesprek met verschillende vertegenwoordigers van de locatie wordt de analyse aangescherpt en worden de ontwikkelpunten helder. Hieruit volgt een terugkoppeling van het programmateam van Waardigheid en Trots op Locatie, en maakt de locatie een plan van aanpak voor vervolgstappen.

Het zorgt voor belangrijke stappen in kwaliteitsverbetering in de zorg. Inmiddels is voor de organisatie waar ik de scan uitvoerde, het advies besproken. Met positief resultaat: de gewenste ondersteuning vanuit het programma is toegekend. Ik vond het heel bijzonder om hieraan mee te werken en mijn kennis over de zorg en omgaan met veranderingen in te zetten. Zij kunnen verder met het versnellen van de kanteling met de juiste middelen. Terug naar de bedoeling van de zorg. En ik, nog meer scans? Ja graag!

Meer inspirerende blogs lezen? Volg Changekitchen op LinkedIn!

———

Lonneke van Nistelrooij is aangesloten bij Changekitchen, een bureau gespecialiseerd in organisatieverandering. Zij heeft een brede deskundigheid op het gebied van (langdurige) zorg en vraagstukken rondom multidisciplinaire samenwerking en houdt ervan om te werken met een grote diversiteit aan mensen in diverse settings. Met haar overstijgende blik en vermogen om zaken in perspectief te plaatsen brengt zij het gesprek terug tot de essentie en vertaalt vernieuwingen naar concreet gedrag.